یکی از استان های تاریخی و بسیار تماشایی ایران، استان یزد می باشد. در این استان، جاذبه های گردشگری گوناگونی وجود دارد که بازدید از آن ها، خالی از لطف نخواهد بود.
آب انبار رستم گیو، یکی از جاذبه های تاریخی یزد می باشد. استان یزد، در منطقه کویری ایران واقع شده، از این رو همیشه با مشکل کم آبی مواجه است. در گذشته، ساخت آب انبارها، یکی از راه حل های کم آبی در این استان به شمار می رفته است.
آب انبار رستم گیو، در محله زرتشتیان بر روی دشتی صاف از خاک رس بنا شده است. این آب انبار، در 15 دی ماه 1375 ه.ش، با شماره 1829 در فهرست آثار ملی کشورمان ثبت گردید. در گذشته، آب انبار ها نقش با اهمیتی در تامین آب مورد نیاز مردم داشته اند.
آب انبار رستم گیو، در دوره حکومت قاجاریان بنا شده است. برای ساخت این آب انبار، از ملات ساروج و آجر فرشی که به آن آجر آب انباری می گفتند، استفاده کرده اند. طرح آجر فرش گنبد این آب انبار، به شکل سرو می باشد. سرو، نمادی از ایران است و جاودانگی را بیان می کند.
در تاق نما و سردر ورودی این آب انبار، منقوش کاری و کادر بندی هایی به چشم می خورد. بیش از 60 آب انبار در استان یزد ساخته شده است. اغلب این آب انبار ها، همانند آب انبار رستم گیو، به عنوان اثری تاریخی به ثبت رسیده اند.
با توجه به بررسی های صورت گرفته، قدمت آب انبار رستم گیو به سال 1320 هجری شمسی و آغاز جنگ جهانی اول باز می گردد. بر طبق روایت ها، ساخت این آب انبار حدودا 2 سال به طول انجامیده است. هزینه های مربوط به ساخت این بنا را ارباب رستم گیو، که یکی از بزرگان یزد بوده، تقبل کرده است. معماری این آب انبار را حاج محمد ابراهیم خرمشاهی بر عهده داشته است. علاوه بر ایشان، ارباب جمشید امانت نیز بر ساخت این بنا نظارت داشته است.
هم اکنون به علت خشک شدن قنات های موجود در استان یزد، آب انبار رستم گیو از داشتن آب محروم است. امروزه برای تامین آب مورد نیاز مردمان استان یزد، از آب لوله کشی شهری استفاده می گردد.
آب انبار ها مخازنی سر پوشیده هستند که در سطح پایین تری از سطح زمین بنا می شده اند. هدف از ساخت این آب انبار ها، تامین آب مورد نیاز مردم در مناطق کویری بوده است.
آب انبار ها دو نوع دارد، همگانی و خصوصی. نوع همگانی معمولا در محله ها، کاروانسرا ها و یا در مسیر عبور کاروان ها به صورت بنایی یگانه و نوع خصوصی نیز با توجه به میزان درآمد صاحبخانه و تمکن مالی وی، در خانه های شخصی افراد بنا می شد.
آب انبار ها بخش های گوناگونی دارند که می توانیم از آن ها به منبع ذخیره آب، هواکش، پاشیر و راه پله اشاره نماییم. بادگیر ها، زیبا ترین بخش آب انبار ها می باشند. هدف از ساخت این بادگیر ها این بوده است که آب درون آب انبار بیش از حد گرم و درنهایت تبخیر نگردد. اغلب آب انبار ها، دو بادگیر دارند، البته برخی از آن ها نیز بر طبق مساحت و وسعتشان، دارای چهار، پنج یا شش بادگیر هستند. سقف آب انبارها از خشت و گل، به صورت گنبد ساخته شده اند.
آب انبار رستم گیو، دارای 4 بادگیر مرتفع می باشد. این بادگیر ها، از آجر ساخته شده اند. مخزن ذخیره آب این آب انبار به شکل استوانه می باشد و حدودا 2300 متر مکعب گنجایش ذخیره آب دارد. دهانه این مخزن، حدودا 14 متر و عمق آن نیز 15 متر تخمین زده شده است. این آب انبار، دو دهانه مجزا برای زرتشتیان و مسلمانان دارد. علت ساخت این دو دهانه، وجود مسائل فقهی بین مسلمانان می باشد. اخیرا به علت کم شدن آب های زیرزمینی، از اهمیت این بنای تاریخی کاسته شده است.
آب انبار رستم گیو در محلهی زرتشتیان و بلوار بسیج شهر یزد واقع شده است.
یکشنبه 27 آذر 1401
یکشنبه 19 دی 1400
چهارشنبه 21 مهر 1400
چهارشنبه 20 مرداد 1400
دوشنبه 07 تیر 1400
سه شنبه 24 فروردین 1400
چهارشنبه 20 اسفند 1399
یکشنبه 26 بهمن 1399
شنبه 27 دی 1399
چهارشنبه 19 آذر 1399
چهارشنبه 07 خرداد 1399