اجاره ویلا و سوئیت - آپارتمان

ایران کشوری است که در آن اقوام گوناگون با آداب و فرهنگ متفاوت وجود دارد که علاوه بر آن هر قومی نوع پوشش خاص خود را  نیز دارا میباشند. فرهنگ و سنت های متفاوت اقوام ایرانی میراث گرانبهایی است که گذشتگان این سرزمین برای مردم به ارث گذاشته اند. در واقع همین رسوم، لباس و فرهنگ است که نشان دهنده تنوع قومی و در عین حال همدلی و وحدت ملی ایرانیان است.

از قدیمی ترین اقوام کشور ایران، کردها هستند که در شهرهای مختلف ایران سکونت دارند. از آداب و رسوم اصلی این قوم که سالیان زیادی همراه آن ها بوده ، پوشش و لباس محلی زیبایی است که در دنیا بی نظیر است. لباس مردم کرد، جنس ها و رنگ های متنوع و گوناگونی دارد.  در بخش کردنشین عراق نیز مانند ایران، در طول تاریخ از این لباس های زیبا استفاده شده است.  

قبل از واردات محصولات خارجی به کشور و به طور خاص به استان کردستان، بافندگان و دوزندگان محلی، پارچه های مورد نیاز و پای افزار را به طور مستقل می بافتند و این نساجی و بافت پارچه یا به عنوان شغل اصلی، یا حرفه ای در کنار شغل اصلی آبادی نشینان مناطق مختلف کردستان محسوب می‌شد و انواع منسوجات مانند جاجم‌،  بوزو، بره‌، پوشمین‌، موج‌، برمال‌، دستکش‌، زنگال، جوراب‌، و کلاه را تولید می کردند. برای مثال سقز از جهت بافت پارچه و شهرستان اورامات و روستاهای اطراف کوهستان شاهو مانند هجیج، نودشه و روستاهای نوسود شهرستان پاوه مانند خانه دره، میریه ،مژگان ، مزوی و وزلی از نظر دوخت پای افزار مانند (گیوه) ، (کلاش) ، و (کالی)،  از برجسته ترین مناطق بافت و صادرات پارچه و پای افزار به شمار میرفتند؛ اما با ورود اقلامی مانند پارچه و منسوجات و کفش به کردستان، این امر کمرنگ شده است.  

در طول تاریخ، این لباس زیبا به علت تنوع زیاد در طرح ها و رنگ هایی که دارد، همواره مورد توجه مورخان و شرق شناسان بوده است؛ امروزه نیز راحت بودن و زیبایی لباس کردی موجب شده که در دنیای مدرن جای خود را همچنان حفظ کند. قابل ذکر است که در جشنواره های بین المللی مد، جایگاه نخست لباس های محلی به لباس کردی تعلق دارد.

با رجوع به مستندات تاریخی در میابیم که در حجاری های ورودی کاخ آپادانا و تصاویر نقش برجسته مربوط به دوره هخامنشی، تصاویری در میان هدیه آوردندگان به بارگاه پادشاهان، مردان کرد و ماد را مشاهده می کنید که لباس هایی همانند لباس های محلی کردی مردمان کرد بر تن دارند.

همانطور که در همه ی نقاط دنیا لباس مردان و زنان متفاوت است، لباس کردی نیز از این قاعده مستثنی نیست. به طور کلی در میان لباس های کردی شهرهای مختلف کردنشین شباهت هایی دیده می شود اما تفاوت های جزئی در آن ها وجود دارد و همینطور در پوشیدن بخش های مختلف این لباس هم باید آداب خاصی را رعایت کرد. برای مثال بستن شال کمر برای مردان و در بستن روسری برای زنان شیوه ی خاصی را باید به کار برد. در نواحی مختلف کردستان مانند گروس‌،سقز، مریوان ، بانه‌، سنندج‌، اورامان‌ یا اقوام کرد نشین شمال خراسان یا کرد کرمانج، جزئیات لباس محلی کردی آن ها تفاوت هایی دارد.

لباس محلی کردی که مورد استفاده در مهمانی ها و مجالس است با لباسی که برای امور روزانه مورد استفاده قرار می گیرد تفاوت دارد. لباس محلی کردی متشکل از سه قسمت اصلی سرپوش، تن پوش و پای افزار است و این سه بخش برای زنان و مردان مشترک است.

معمولا جنس لباس مردان از یک نوع است و بسیار ساده دوخته می شود و از یک طیف رنگی مشخصی برای آن ها استفاده میشود، اما در دوخت لباس زنان، از تنوع رنگی بیشتر، تزئینات و تنوع پارچه بیشتری، استفاده شده است.

• لباس محلی کردی مردان بخش های مختلفی دارد ، در میان قسمت های مختلف لباس، چوخه و رانک بخش اصلی لباس مردان کرد است. رنگ لباس های کردی مردان معمولا به صورت تک رنگ قهوه ای، سورمه ای، خاکستری و مشکی است.

مردان کرد در فصل زمستان از چوخه استفاده می کنند. چوخه نام های متفاوتی در میان مردمان کرد دارد ، در ناحیه سقز، بانه و مریوان آن را به کوا می‌ شناسند و در سنندج به آن چوخه‌ می گویند. اصالت این لباس به منطقه هورامان بر می گردد. چوخه، نیم‌تنه‌ای است که از جنس پنبه‌ ، پشم و کرک و مو است ، که به شکل پارچه ساده یا گل دار بافته می شود.چوخه را به طور رایج همراه با رانک به تن می کنند.رانک نیز همجنس چوخه است. نوع مرغوب چوخه و رانک که در مهمانی ها و جشن ها مورد استفاده قرار می گیرد از موی بزی به نام مرغوز یا “مه ره ز” ساخته می شود.

پانتول یا رانک،‌ شاخصه ی لباس کردی شلواری گشاد است که به شلوار کردی معروف است. شلوار کردی به طور وضوح شناخته شده است. برخی از شلوارهای کردی به شکل شلواری گشاد با دم‌پای تنگ هستند که به آن ها پانتول یا رانک می گویند.

ملکی‌، نیم‌تنه‌ای است که از بالا تا پایین نیم تنه دارای دکمه است و  همرنگ پانتول است.

لفکه سورانی یا سورانی، موجب می شود که در مواقع نیاز بالا زدن آستین‌ها راحت تر انجام شود. سورانی پارچه ای بسیار بلند و سفید رنگ است و مشابه ساعدبند یا پابند است که زبانه‌ای مثلث شکل دارد و در انتهای آستین قرار دارد. لفکه و سورانی را در مهمانی ها و مجالس رقص محلی کردی نیز مورد استفاده قرار می گیرند.در مواقع اضطراری و مخصوصا در جنگ، دو سر سورانی به هم گره می زنند و محکم می شود اما در حالت عادی، روی مچ یا بازو به صورت باز می‌بندند.  

برای بافتن شال از پارچه ای نخی استفاده می شود. طول شال به اندازه 3 تا 10 متر است و معمولا آن را با طرح های راه راه یا شطرنجی می بافند.بر خلاف تصور عموم ، شال کمر را به صورت مربعی می دوزند. برای بستن شال مربعی ابتدا آن را به صورت مثلثی تا زده و سپس به شکل نواری یا شکل دلخواه در می آورند. تا زدن شال مربعی به دور کمر، به گرم نگه داشتن بدن مردان نیز کمک می کند.نام های دیگری همچون پشت وین‌ و پشت ینه‌ به شال اطلاق می شود.

نوع دیگری از شال، پشت تند است که طولی به اندازه شش متر دارد. برای دوختن پشت تند پارچه را از قسمت عرض تا کرده و می‌دوزند و سپس آن را به ‌صورت ساده و گره چین به کمر می‌بندند. برای این نوع شال از پارچه گل‌دار استفاده می کنند.مردانی که دارای اسلحه کمری هستند، وسایلشان را با شال به دور کمر می بندند.

دستار نام کلاه و پارچه ای است که مردان کردی در نواحی مختلف به طور متفاوت به دور سر خود می بندند.. اسامی دیگری برای دستار در میان اقوام کرد موجود است مانند کلاغه‌، دشلمه‌، مندلی‌، رشتی‌، و سروین‌ (سربند) است. زنان نیز به طور متفاوت از مردان چنین پارچه و روسری را به دور سر خود می بندند.

مردان ناحیه اورامانات از فرنجی یا فره‌جی استفاده می کنند. جنس فرنجی از نمد است و دارای کرک و پشم است. فرنجی مخصوص مناطق کوهستانی و برای جلوگیری از سرما و گرمای منطقه است. بالاتنه یا جلیقه ای که بر تن مردان چوپان است و در ناحیه شانه کمی به سمت بیرون برآمدگی دارد همین فرنجی است.

ساق‌بند پشمی که پوزوانه نام دارد، در گذشته برای عبور از کوهستان ها و سنگلاخ های صعب العبور از ساق بند برای جمع کردن شلوار گشاد کردی استفاده می شد. در فصل زمستان برای جلوگیری از سرمای شدید منطقه و حرکت آسان در میان برف و جلوگیری از مرطوب شدن پاها و در فصل تابستان هم  برای جلوگیری از گزش مار مورد استفاده بوده است. .

کله بال، چوپانان در مناطق چرای گله در صحرا از کله بال استفاده می کنند، که از جنس نمد است.

کِلاو، نام دیگر کلاه در زبان کردی کلاو است. این کلاه عموما به دو شکل بلند یا تخت بافته می‌شود و در دو رنگ‌ سیاه ‌و سفید موجود است. اما ممکن است در بافت و تزئین این کلاه ها از رنگ های دیگری نیز استفاده شود. به همراه کلاه دستمال دیگری نیز به نام پیچ بر سر می کنند. در بافت کلاه محلی مردان کرد دقت و ظرافت خاصی به کار برده می شود که همراه با نقش و نگارهایی است که از فرهنگ اصیل کردی به جا مانده است.

پیچ، دستمال یا دستاری است که در زبان عامه کردی دزمال گفته می شود. همانطور که در توضیح قبل گفتیم کلاو یا همان کلاه به همراه پیچ استفاده می شود.پیچ نیز مانند کلاه معمولا به رنگ سیاه ‌و سفید است. ابتدا کلاه را بر سر میگذارند و پیچ را به دور آن می پیچانند و سپس آن را در قسمت پشت سر در درون دستمال محکم می کنند تا از سر نیفتد. طولی به اندازه سه متر دارد که در انتهایش، دارای تارهای جدا شده و ریش ریش است و می توان آن را بخشی از تزئینات سر و لباس مردان دانست.هنگام  بستن به دور سر، آن را به گونه ای می بندند که این ریش ریش ها در دو طرف سر به شکل زیبایی آویزان شود. این پارچه اکثرا طرح دار است و علاوه بر کاربرد تزئینی این بخش از لباس از آن به عنوان عرقچین استفاده  می شود.در نواحی سقز و مرزی به آن پچ می‌گویند.

کلاش یا گیوه، نوعی پاپوش یا کفشی است که از رشته های نخ پنبه دوخته می شود و عموما به رنگ سفید است.کلاش را با بافت های مختلفی می دوزند. ،در این دوخت ها از ظرافت خاصی استفاده می شود. این پاپوش پا را خنک نگه می‌دارد و از بدبو شدن پا جلوگیری می‌کند.طرح ها و بافت هایی از گیوه به شکل امروزی به بازار عرضه شده که دارای کفی های چرمی جدید هستند. این نوع کفش به علت ظرافت در دوخت و خنک نگه داشتن پا به بازار های جهانی راه یافته است.

کراس در لباس محلی مردان کرد همانند پیراهنی است که زنان کرد استفاده می کنند.این لباس فاقد یقه است و همچنین به انتهای آستین‌ها سورانی اضافه می شود.

در هنگام رقص کردی از دستمالی به نام چوپی استفاده می شود.

• لباس های محلی کردی زنان از لحاظ نوع جنس با لباس مردان متفاوت است. معمولا لباس زنان از جنس حریر ، تور ، مخمل و ساتن است که با پولک دوزی ، سرمه دوزی ، سنگ دوزی ، ملیله دوزی ، منجق دوزی و... آراسته می شوند.

به شلواری که زنان کرد به پا می کنند جافی می گویند، شباهت جافی با شلوار مردان کرد در گشاد بودن آن است. در مواقع‌ عادی زنان، شلوار گشادی به پا می کنند که از جنس نخ ها و پارچه های بسیار نرم است اما زنان روستایی‌، هنگام کار این شلوار را می‌پوشند. کردها در برخی مناطق به جافی درپه هم می گویند. تفاوت جافی و درپه در دم پای آن هاست. دم پای جافی از درپه تنگ تر است.

کراس، نام پیراهن زنان کردی است که دارای دوختی ساده و بلند با دامنی گشاد است. کراس را عموما از پارچه‌های بسیار زیبا، نفیس و گران‌قیمت تهیه می‌کنند.

کلنجه‌، نیم‌تنه‌ای زنانه و به شکل جلیقه است که از پارچه زری بافت یا مخمل دوخته می شود و روی پیراهن بلند به تن می کنند.نام دیگر کلنجه در اورامان  "سوخمه" است.

شال یا پشت تند‌، را روی لباس در ناحیه کمر می بندند. از پارچه‌ای زیبا بافته می شود که در دو شکل نواری و گاهی مربعی هستند. شال ها به صورت رنگارنگ هستند. زن‌ها آن را کمی بالاتر از پیراهن خود می بندند تا پیراهن آن ها محکم شود و انتهای دامن از مچ پای آن‌ها پایین‌تر نرود و مزاحم راه رفتنشان نشود.

گلونی به نوعی روسری با نقش‌های مخصوص گلونی گفته می شود.این نوع پارچه و روسری توسط کردهای جنوبی و سورانی مورد استفاده می‌شود.

کلاو یا کلاه به شکل استوانه‌ای کوتاه است که از جنس مقوایی است و روی آن را پارچه ای می پوشاند و به وسیله ی پولک‌هایی رنگین به صورت زیبایی تزئین می‌شود.برای نگه داشتن کلاه از یک رشته نخ طلایی رنگ که سکه های لیره یا نیم پهلوی‌هایی به آن می‌آویزند و از زیر چانه عبور می‌دهند استفاده می شود و دستمالی را روی آن می‌بندند. رشته‌ای که کلاه توسط آن نگاه داشته می شود «قطاره» نام دارد. در دو طرف، یک گل طلائی نیز در محل اتصال رشته با کلاه آویزان می‌نمایند.

جایگزین کلاه برای زنان ،روسری یا دستاری است که به آن کلکه می گویند که معمولا آن را بر سر زنان بزرگ و شاخص کرد می بینید. جنس کلکه از ابریشم است. جنس این روسری و تزئینات خاص آن موجب شده که این روسری از گران ترین روسری های ابریشمی باشد.کلکه رشته بلندی از ابریشم سیاه و سفید دارد که با ملیله‌دوزی هایی زیبا و ظریف تزئین شده است.

که وا، لباسی ساده و بلند است که تقریبا مشابه قبا کردی است با این تفاوت که آن را خیلی کوتاه‌ تر قبا می دوزند و پارچه را رنگین انتخاب می‌کنند. این لباس را بر روی کراس می پوشند.بلندی که وا تا روی مچ پا است و همانند مانتویی جلو باز است.

برخی از زنان کرد پارچه ای را مانند شنل به دور گردنشان می بندد طوری که به پشت می افتد به این شنل، ماشته نیز می گویند.