اجاره ویلا و سوئیت - آپارتمان

بیرجند، یکی دیگر از شهرهای تاریخی ایران در استان خراسان جنوبی به شمار می رود. ارگ کلاه فرنگی، بنایی تاریخی است که از دوران قاجاریه، در این شهر به جا مانده است. این عمارت تاریخی را با نام های ارگ حسام الدوله، قصر بی بی عروس و ارگ سرکار نیز می شاسند.

کلاه فرنگی یا کوشک، نوعی از معماری سلطنتی می باشد. این سبک از معماری، در قاره‌ کهن و در کشورهایی مانند ایران، امپراطوری عثمانی و شبه قاره‌ هند، بسیار پر طرفدار بوده است.

ارگ کلاه ‌فرنگی، در مجاورت آثار دیگری مانند مدرسه شوکتیه، باغ اکبریه، قلعه بیرجند و ارگ بهارستان، در سال های 1264 تا 1313 ه.ق ساخته شد. این بنا، 700 متر مربع مساحت دارد. هم اکنون ارگ کلاه فرنگی، ساختمان استانداری استان خراسان جنوبی می باشد.

این عمارت زیبا، به فرم زیگوراتی یا پله پله ‌ای، در 6 طبقه ساخته شده است. این بنای تاریخی، به دلیل معماری زیبا و با شکوهش، با همت سازمان میراث فرهنگی کشور، با شماره 1880، به ثبت ملی رسید.

محققین، این عمارت را متعلق به امیر حسن خان شیبانی می دانند. در دوران حکومت قاجاریان، از این عمارت به عنوان یک مقر حکومتی استفاده می کردند. واپسین مالک این عمارت، امیر علم خزیمه بود که در سال 1356 ه.ش، این عمارت را به فرمانداری بیرجند اهدا نمود.

معمار این عمارت، آن را به صورت یک 6 ضلعی ساخته است که در راس و آخرین طبقه آن، مخروطی سفید رنگ وجود دارد. ارگ کلاه ‌فرنگی، به دلیل معماری زیبا و خارق العاده ای که دارد، توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب می کند. برای ساخت این بنا، از گل، آجر، ساروچ و آهک استفاده شده است.

ارگ کلاه ‌فرنگی، از چندین بخش اصلی و فرعی تشکیل شده است. از بخش های این عمارت می توانیم به همکف، فضای ورودی، هشتی، گنبدی ‌ها، اتاق ها، دالان ‌های گوناگون، فضای حوضخانه و فضای پیرامون آن و طبقه‌ی اول اشاره نماییم.

از نکات شگفت انگیز معماری این عمارت، طبقات آن می باشد. با وجود آن که این عمارت به صورت 6 طبقه ساخته شده است، تنها دو طبقه همکف و اول آن قابل استفاده می باشد و سایر طبقه ها، به علت شکل‌ پذیری عمارت طراحی و بنا شده اند.

در گذشته، شکل ارگ کلاه ‌فرنگی بیرجند به این صورت بوده که دو بادگیر در دو سمت آن قرار داشته است که به علت بازسازی های انجام شده پس از ساخت عمارت، کاملا حذف شده و از بین رفته اند.

کارشناسان معماری، طبقه همکف را به علت بهره ‌مندی از نقشه و فضاسازی کامل، از بخش های با اهمیت عمارت می دانند. فضای ورودی این بنا، جلوتر از طبقه‌ همکف آن احداث شده است. در قسمت ورودی عمارت، طاق‌ های زیبایی به چشم می خورد. در بخش ‌های گوناگون از جمله طبقه همکف، تزئینات و سبک‌ های تزئینی مختلفی مشاهده می شود که هنر و خلاقیت معمار را نمایان خواهد کرد.

ارگ کلاه ‌فرنگی، به صورتی ساخته شده است که قسمت های متفاوت آن، مانند گنبدی ‌ها، اتاق ‌ها و هشتی توسط دالان ‌هایی به یکدیگر مرتبط می باشند. طبقه اول، به صورت یک هشت ضلعی، بر روی طبقه‌ی همکف ساخته شده است. طبقه اول، نسبت به طبقه همکف، فضای کوچکتری دارد و دارای چند اتاق کوچک می باشد.

در مرکز عمارت، بخش حوضخانه مشاهده می شود که زیبایی خاص خود را دارد و دارای معماری خاصی نیز می باشد. بخش حوضخانه، به دلیل دارا بودن از تزئیناتی منحصربفرد، از بخش های با اهمیت عمارت به شمار می رود. آبنمایی که در بخش حوضخانه قرار دارد، علاوه بر زیبایی، سبب تهویه محوطه حوضخانه نیز خواهد شد. حوضخانه، که به صورت یک هشت ضلعی طراحی شده، یک متر پایین ‌تر از کف عمارت بنا شده است.

در طبقه همکف عمارت، طاق‌ نماهای تزئینی به چشم می خورند که بسیار زیبا مقرنس ‌کاری شده اند. به تعداد طاق نماها و در قسمت تحتانی آن ها، سکوهای کوتاهی تعبیه شده اند که آن ها نیز از ویژگی های با اهمیت این عمارت به شمار می روند.

در بخش گنبدی عمارت کلاه ‌فرنگی، پنجره‌ های نورگیری تعبیه شده است که روشنایی و نور محوطه حوضخانه را تامین می‌کنند. تزئینات به کار رفته در این قسمت نیز بسیار زیبا و تماشایی است. مقرنس کاری‌، رسمی ‌بندی، کاربندی‌ های لانه زنبوری و تزئینات گلدانی از جمله تزئینات بخش حوضخانه می باشند.

ارگ کلاه فرنگی، در حاشیه خیابان شهید مطهری بیرجند واقع شده است.